Artxipelagoa: audio fikziotik komikira

“Artxipelagoa”, soinu fikzioa, 2023ko Ondas Globaletan epaimahaiaren aipamen berezia jaso eta 2024an hizkuntza koofizialetan podcast onenaren izendatua izan dena, komiki bertsioan.

Joan den otsailean, Kolonbiako “La no ficción” ekoiztetxeak bere podcast arrakastatsuenetako bat komiki formatura eraman duela irakurri nuen sare sozialetan, “DMG: el sueño de la hormiga” telesailaren lehen atala, hain zuzen ere.

ULU Media -n 2023ko irailean egin genuen bide hori, “ARTXIPELAGOA” komikia argitaratzean, EITB Podkasten izenburu bereko soinu-fikzioko seriearen lehen denboraldian oinarrituta.

Nahiz eta gero eta gehiago diren soinu fikzio bihurtzen diren komikien adibideak, guk dakigunez, ARTXIPELAGOA da alderantzizko bidea egin duen lehen kasua, istorioa jatorriz audioan sortu baitzen eta ondoren komiki formatura egokitu baita.

Komikitik podcastera: Audioaren superheroiak.

2023ko Podcasten Ondas Globales sarietan, Alfonso Herrera aktore mexikarra saritu zuten Spotify -ren “Batman desenterrado” soinu fikzioan zaldun ilunaren papera egiteagatik.

Ez da gertaera anekdotikoa. Azken urteotan, AEBko komikiaren Big Two-etako bat den DCk, Warner Brosekin koprodukzioan, soinu-fikziozko proiektu handien aldeko apustua egin du, hala nola “Harley Quinn & The Joker: Sound Mind” edo “The Riddler: Secrets in the Dark”. “Batman Unburied” arrakastatsuak ere jarraipena izan du bigarren denboraldi batekin.

Komikiaren (eta ez soilik komikiaren) beste erraldoiak, Marvelek, konfinamendu pandemikoaren aurretik estreinatu zuen bere lehen soinu-fikzioa. 2018an “Wolverine: The long night” argitaratu zuen eta 2019an “Wolverine: The lost trail”, azken honekin iHeartRadio Podcast Award bat irabazi zuen gainera. Duela gutxi “Wastelanders” telesaila kaleratu du, superheroien eskuadroi bat protagonista duena eta baita “Squirrel Girl: the Unbeatable Radio Show” ere.

Dark Horse (“Hellboy”, “The Umbrella Academy”) edo Image (“The Walking Dead”) bezalako komiki argitaratzaile amerikar indie baina aski indartsuak audioaren munduan ere murgildu dira. Zehazki, Imagek “NO/ONE” serie berritzailea argitaratu du, komikia eta podcast-a uztartzen dituen krimenen istorioa: komikiko pertsonaiak podcast bat egiten ari dira eta, komikiaren ale berri bakoitzarekin, saileko podcastaren kapitulu bat ere argitaratzen da.

DCk argitaratutako Neil Gaimanen “Sandman” komiki mitikoa bezalako kasuak ere ezin ditugu ahaztu, Netflixek egindako ikus-entzunezko egokitzapen txalotuaz gain, audio-liburu formatura ere egokitu baitu Audiblek soinu fikzio askoren inbidiarik ez duen ekoizpen itzel batean.

Audio komiki originalak

“Sandman” -en kasuan izan ezik, estreinatzen diren audio-komiki ekoizpen ia guztiak istorio originalak eta argitaragabeak dira, entzuteko bereziki idatziak eta ekoiztuak. Bistan denez, istorio gehienak komiki-frankizia bakoitzaren barruan dauden unibertsoen parte dira, baina gidoilariek paper inprimatuan ikusi ez diren agertokiak proposatzen dizkiote entzuleari: spinoffak, saga ospetsuen aldaerak edo jarraipenak, Wolverineren kasuan bezala.

Badirudi komiki amerikarraren entretenimenduaren erraldoietan errotu egin dela audioa hurrengo “multiverso” bat izan daitekeelaren ideia, non beren istorioak hedatu ahal izango dituzten, aldez aurretik telebistarekin eta zinemarekin egin zuten bezala. Kasualitatez, edo ez hainbeste, audio-apustu handiek bat egin dute Hollywoodeko grebaren ondoriozko ikus-entzunezko estreinaldien geldialdiarekin, baina, egia esan, komiki-enpresek ulertu dute istorio onak hainbat formatutan konta daitezkeela, soinu-fikzioa barne.

Alderantzizko norabidea

Bide hori alderantzizko norabidean ere ibil daiteke, hau da, -eta horrekin artikulu honen hasierari lotzen natzaio-, istorio batek soinu-fikziozko formatuan funtzionatzen badu, komikira edo nobela grafikora ere arrakastaz egokitu daiteke. Horixe izan zen EITB -ren apustu aitzindaria gure ARTXIPELAGOA soinu-fikzioarekin: jatorrizko podcastetik komiki digitalera egokitu zen Komikiapp plataforman, baita elkar Taldea -k argitaratutako paperezko komikira ere. Komikiaren bertsioa, gainera, publiko gazteago bati egokituta dago, bai estiloari dagokionez, bai argumentuari dagokionez. Horrela, entzuleen segmentu berriak zabaltzen dira helduei zuzendutako soinu-fikziorako.

Komikiak irakurle eta kritikaren aldetik harrera oparoa izan du, eta horri esker, European Author’s Day saiorako aukeratu dute, martxoaren 25ean, euskal ordezkari gisa.

ULU Median ziur gaude “ARTXIPELAGOA” bezalako istorio indartsuek itsaso asko zeharkatu eta mundu berrietara irits daitezkeela.

Artikulu gehiago

Nola idatzi soinu-fikzioetarako gidoiak?

Istorioak idaztearen mundu honetan, hainbat hemisferio, eskualde eta herrialde daude, haien artean muga lauso samarrak baina antzemateko modukoak dituztenak. Alegia,…

Nola entzuten da zure marka?

Soinu identitatea Duela gutxi supermerkatu kate ezagun bateko marketin arduradun batekin bildu ginen beren irudiaren berritze prozesua amaitu berritan. Identitate…